FİGEN ARIKIZ 1. HAFTA ÖDEVİ
1. Geleneksel kütüphane ile dijital kütüphane kavramlarını tanımlayınız ve 10 madde ile karşılaştırınız.
1)GELENEKSEL KÜTÜPHANELER: Bu tür kütüphanelerde kaynaklar, teknik hizmetler ve bütün işlemler (satın alma, ödünç verme, kataloglama, sınıflama, dağıtım gibi) kağıda dayanmaktadır. Kullanıcılar kütüphaneye gitmek zorundadır.
2) DİJİTAL KÜTÜPHANELER:uzman personel ve dijital bilgi kaynaklarına sahip olan bu kaynakları koruyarak kalıcılığını sağlayan ve sayısını arttıran belirli bir topluluğa veya topluluklara entelektüel bilgiye erişim imkanı sunan organizasyonlardır. Kütüphanelere gitmeden kaynaklara ulaşım imkanı sağlayan bu kütüphaneler, bulundukları ,yerin sınırlarını aşarak internet üzerinden tüm kullanıcılara hizmet verebilmektedir teknolojik alt yapıları ve dijital arşivleme yöntemleri sayesinde bilgi kaynaklarının uzun vadeli saklamasını sağlar. Burada kullanıcıların geçmişe erişimi ve araştırmalarını destekler .Ayrıca dijital kütüphaneler, kullanıcılara zaman ve mekan bağımsızlığı sağlar, çünkü kullanıcılar internet erişimi olan herhangi bir yerde dijital kaynaklara erişebilir. Kullanıcılar dijital kütüphaneler aracılığıyla geniş bir konu yelpazesinde bilgiye erişerek öğrenme ihtiyacını karşılayabilmektedir.
(Bayter M.&Yıldırım K, 2023)
Karşılaştırma:
Geleneksel Kütüphane ;
1)Bina / salon
2)Personelle iletişim
3) Yüzyüze iletişim
4) Basılı koleksiyon
5) Fiziksel materyal
6) Basılı katalog
7) Basılı yayın istek formları
8) Ödünç basılı yayın
9) Mekana bağımlı erişim
10) zaman ve mekan sınırı
Dijital kütüphane;
1) Bilgisayar/ web
2) Ekranla ilişki
3) Dijital iletişim
4) Dijital koleksiyon
5)Dijital materyal
6) Elektronik katalog
7) Elektronik talep
8) Ödünç teknolojik alet
9) Açık erişim
10)Zaman ve mekan sınırı yoktur
2.Bir kütüphaneyi inceleyerek dijital kaynaklarını tanıtınız?
Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi :
Kategoriye Gore Tara: EBSCO E-Kitap Koleksiyonunda yer alan kitapların farklı konu alanlarına göre listelenmiş hali sunulmaktadır. Böylece araştırdığınız veya ilgilendiğiniz konu hakkında bulmak istediğiniz kitaplar dışında başka hangi kitapların yayınlandığı görülmektedir.
Kitabın üzerine gelinerek tıklandığında kitap hakkında ayrıntılı kayda erişilmektedir ve kitap doğrudan klasöre eklenmektedir.( millet kütüphanesi,2020)
3.Dijital kütüphanenin amacı nelerdir?
Kütüphane kaynaklarının çok önemli bir bölümüne dijital ortamdan ulaşılabilmeyi sağlayan programlara dijital kütüphane denir. Dijital kütüphanelerde yazılı ya da miktofilm dışında formatlar da bulunmaktadır. Dünyanın büyük kütüphaneleri daha fazla insana ulaşabilmeyi hedeflemektedir. Bu hedeflerini gerçekleştirebilmek ve daha fazla ulaşılır olabilmek için kütüphanelerindeki kitapları dijital ortama aktarmaktadırlar. Dijital kütüphanelere aktarılan kitaplara dünyanın her yerinden zaman ve mekan sınırlaması olmadan ulaşmak mümkün olmaktadır.
Bilgiye erişebilmek ve onu kullanabilmek için artık fiziksel olarak onu elinde bulundurma gerekliliği ortadan kalkmıştır. ( Kohl, 2006 )
4.Dijital kütüphanelerin kullanıcıları kimlerdir
Çoğunlukla üniversitede okuyan veya üniversite sınavına hazırlanan gençler tarafından kullanılıp, edildiğini, aynı zamanda hem yerli ve yabancı araştırmacıların daha çok kullandığı bir kütüphanedir.
5.Dijital koleksiyon nedir? Türkçe bir dijital koleksiyon tanıtınız
İbb Atatürk Kitaplığı
İBB Atatürk Kitaplığı
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı'nın dijital kütüphanesi, zengin bir koleksiyona sahip olan ve
kullanıcılara dijital ortamda erişim sağlayan bir platformdur. Bu dijital kütüphane, kullanıcılara çeşitli kaynaklara
çevrimiçi olarak erişme imkânı sunar ve bilgiye erişimi kolaylaştırır. İBB Atatürk Kitaplığı'nın dijital kütüphanesi,
çeşitli dijital formatlarda kitaplar, dergiler, makaleler, tezler, sesli kitaplar, belgeseller ve diğer bilgi kaynaklarını
içerir. Kullanıcılar, bu kaynaklara dijital ortamda ulaşarak okuma, arama yapma ve bilgiye hızlı erişim sağlama
imkânına sahiptir. Dijital kütüphane genellikle bir web sitesi veya mobil uygulama olarak sunulur. İBB Atatürk
Kitaplığı'nın dijital kütüphanesi de benzer bir şekilde kullanıcılara web sitesi veya mobil uygulama üzerinden erişilebilir.( Bayter M. & Yıldırım K., 2023)
İBB Atatürk Kitaplığı Dijital Koleksiyonlarında bulunan kaynak türlerinden bazıları şunlardır:
- Elyazma eserler
- Kartpostallar
- İstanbul Belediyesiyle ilgili belgeler
- Osmanlı dönemi süreli yayınları
- Nadir matbu eserler
- İstanbul haritaları
KAYNAKÇA
Göçoğlu, V. , Babaoğlu, C. & Öktem, M. K. (2017). Dijital kütüphanelerin üniversite akademik performansına
etkisi: Kamu yönetimi disiplini bağlamında bir inceleme. Yasama Dergisi , (36) , 93-120. Erişim adresi:
https://dergipark.org.tr/tr/pub/yasamadergisi/issue/54463/741332 31 Mayıs 2023 tarihinde erişildi.
Gökkurt Demirtel, Ö. , Yıldırım, B. F. , Can, Ş. F. (2023). Kültürel miras taşıyıcısı olarak dijital kütüphaneler:
Dede Korkut Kitabı’nın Dresden dijital nüshası". Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi (10) 333-350
DOI: 10.20322/littera.37801
Yorumlar
Yorum Gönder